حسابداری زبان مشترک شرکتهای خصوصی، بخش دولتی و ارگانها است. حسابداری به کلیه عملیات مربوط به فعالیت یک شرکت در یک دوره معین مربوط میشود. حسابداری امکان پیگیری، تجزیه و تحلیل تمام عناصر مالی برای حیات شرکت و ارزیابی نظام مالی صحیح آن را در یک دوره حسابداری فراهم میکند.
حسابداری شامل چه اموری است؟
حسابداری یک مفهوم نسبتاً کلی است. کل فرآیند دریافت عناصر حسابداری، طبقه بندی آنها، ثبت آنها، محاسبه موجودیهای مختلف و نتایج حسابداری، تا ایجاد اسناد حسابداری استاندارد را مشخص میکند.
در واقع میتوان گفت حسابداری یک رشته عملی است که اساس همه ابزارهای مدیریتی را تشکیل میدهد. حسابداری در واقع ابزاری است که شناسایی، تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات مربوط به فعالیتهای اقتصادی یک سازمان و همچنین داراییهای آن را ممکن میسازد.
دادههای حسابداری به صورت رقمی، گاهی اوقات به صورت مقادیر اما اغلب به صورت ارزش پولی بیان میشود. گفتنی است تمام ثبتهای اسناد مختلف حسابداری باید به طور دقیق تاریخ گذاری شوند.
حسابداری شامل ثبت عملیات انجام شده توسط شرکت در دفاتر حسابداری یا نرم افزارهای حسابداری بر اساس اسناد مربوط به فعالیتهای تجاری مانند خرید یا فروش کالا است.
حسابداری عمومی تمام عناصر ورودی و خروجی شرکت را پوشش میدهد. عناصر اصلی حسابداری عمومیعبارتند از:
- بدهیهای تامین کننده
- هزینههای کارکنان
- بدهیهای مالی
- هزینههای مالیاتی
سامان دادن به این موارد در همه مشاغل اجباری و لازم است. هدف آن اطلاع رسانی به اشخاص ثالث در مورد سلامت حسابداری شرکت است. حسابداری از 3 سند اصلی مانند صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد تشکیل شده است. بدین ترتیب مدیر یک شرکت با استفاده از این اطلاعات میتواند از وضعیت حسابداری شرکت خود مطلع شود.
ابزار اصلی حسابداری چیست؟
ابزارهای مختلفی برای کنترل حسابهای یک شرکت استفاده میشود که در میان آنها دو مورد بسیار مطرح هستند و آن هم ترازنامه و صورت سود و زیان است. یکی جدول مربوط به حسابهای سالانه است در حالی که دیگری به شما امکان میدهد سود و زیان شرکت را در یک دوره حسابداری مشخص مشاهده کنید.
مفهوم ترازنامه در حسابداری
ترازنامه را میتوان در تاریخ معینی به داراییهای شرکت نسبت داد. بنابراین به دو بخش فاعل و مفعول تقسیم میشود.
داراییها هر چیزی است که کسب و کار در اختیار دارد و به کسب و کار کمک میکند. به عنوان مثال، داراییها شامل اموال منقول، املاک و مستغلات، پول در بانک، مطالبات تجاری و موجودی خواهد بود.
بدهیها در حسابداری دقیقا برعکس داراییها هستند. بدهیها فهرستی از تعهدات مالی کسب و کار است. در این مورد ما حقوق صاحبان سهام را پیدا میکنیم، یعنی پولی که شرکت به سرمایه گذاران بدهکار است. پس از آن وامهای بانکی، بدهیها، حقوق کارکنان و مالیات اضافه میشود.
مفهوم صورت درآمد
صورت سود و زیان این امکان را فراهم میکند تا متوجه پولدار شدن یا فقیر شدن شرکت به دلیل فعالیت آن در یک دوره معین شود. بنابراین سود شرکت باید به صورت زیر محاسبه شود:
سود = درآمد – هزینه
درآمد بسته به ماهیت کسب و کار، اشکال مختلفی را پوشش میدهد. به عنوان مثال، برای یک فروشگاه درآمد حاصل از فروش کالا خواهد بود، در حالی که برای موارد دیگر درآمد حاصل از کارمزد خواهد بود.
از طرف دیگر هزینهها عبارتند از خرید مواد اولیه، هزینه پرسنل، اجاره مغازه یا کارخانه و …
حسابداری مدیریت چیست؟
حسابداری مدیریت اجباری نیست اما میتواند مفید باشد. در این نوع حسابداری با تجزیه و تحلیل عمیق تمام هزینههای مربوط به فعالیت شرکت مشخص میشود و نقاط مختلف سودآوری را تعیین میکند.
حسابداری مدیریت این امکان را به مدیران و کارکنان یک شرکت در تصمیمگیریهای مختلف مدیریت، برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل میدهد.
اهداف و مزایای حسابداری
- باعث میشود در زمان دقیقی از وضعیت مالی شرکت مطلع شوید.
- میزان و منشا موارد اقتصادی شرکت را مشخص کنید.
- کمک در تصمیم گیری، امکان توجیه تصمیمات اتخاذ شده را فراهم میکند.
- ردیابی پول، ورودیها، خروجیها و مقادیر موجود را معین میکند.
- داراییهای شرکت، داراییهای مختلف حاشیهای و تامین مالی آن را مشخص میکند.
چگونه حسابداری خود را انجام دهیم؟
در چند سال گذشته، مبحث حسابداری بسیار سریع در حال پیشرفت بوده است، راه حلهایی مانند مفهوم حسابداری آنلاین با استفاده از نرم افزارهای حسابداری ابری ظاهر شده است.
برای تأسیس شرکت باید کلیه اسناد مربوط به مدیریت خود را به حسابدار رسمیخود ارائه دهد. این اسناد عمدتاً فاکتورهای مشتری و تامین کننده، صورتحساب حساب بانکی، صورتحساب مالیاتی و … است. پس از در اختیار داشتن این مدارک، حسابدار رسمیآنها را در نرم افزار ثبت میکند.
ویژگیهای لازمه برای حسابداری چیست؟
- حسابداری باید صادقانه، دقیق و قابل اعتماد باشد. یعنی سوابق باید کامل و بدون خطا ثبت شوند.
- هنگام ثبت موارد مربوط به حسابداری ارائه اسناد حسابداری، رعایت قوانین و رویههای جاری ضروری است.
- حسابداری باید امکان مقایسه عینی دادههای اقتصادی و مالی بین سازمانها را در مکان و زمان فراهم کند.
- برای موارد مربوط به حسابداریهای پیچیده توصیه میشود، از نرم افزار حسابداری دقیقی استفاده کنید یا حسابداری آن را به یک متخصص واقعی بسپارید.
- حسابداران رسمی و با تجربه تابع اخلاق و استانداردهای خاصی هستند.
- اطلاعات حاصل از نگهداری حسابها میتواند توسط افراد و ارگانهای مختلف از جمله دولت، بانکها، سرمایه گذاران، مشتریان و … استفاده شود.
- به منظور تضمین صحت و سقم حسابها، حسابرسی باید توسط حسابرس انجام شود.
نقش حسابداری در کسب و کار
حسابداری نقش ویژهای را در کلیه امور مربوط به یک کسب و کار به عهده دارد که این مورد علل خصوص برای استارتاپها در آغاز فعالیت و برای شرکتهای بزرگ در ادامه فعالیتهای اقتصادی پیچیده پر رنگ میشود. به طور کلی حسابداری در کسب و کار روی موارد زیر کار میکند:
ابزارهای ثبت اطلاعات مالی
به طور مشخص، ابزارهای حسابداری بر موارد زیر تمرکز دارد:
- تنظیم حسابهای شرکت
- جمع آوری و هماهنگی تمام دادههای مالی
نقش حسابدار در شرکت وارد کردن اطلاعات حسابداری و اطمینان از قابلیت اطمینان و صحت آن است. حسابداری اصولی باید در واقع امکان تطبیق اطلاعات مالی با تراکنشهای مالی با عملیات انجام شده (فروش، خرید، سرمایه گذاری و … ) را فراهم کند.
در واقع حسابدار مسئولیت درج ثبت اسناد حسابداری مربوط به فعالیتهای شرکت را در طول سال حسابداری بر عهده خواهد داشت.
حسابداری؛ ابزار مهم برای تصمیمگیری
حسابداری یک ابزار ضروری برای مدیریت کسب و کار و تصمیم گیری است. نقش حسابداری ارائه اطلاعات قابل اعتماد به مدیران و رهبران تجاری برای تعریف استراتژی و تصمیم گیری در پرتو وضعیت اقتصادی موجود برای شرکت است.
بدین ترتیب در پایان سال مالی، سالی یک بار خلاصه اسناد حسابداری را تنظیم میکند که این کار الزامی است. همچنین میتواند در هر زمان صورتهای موقت را تولید کند که وضعیت مالی شرکت را بهصورت موقت نشان دهد.
گفتنی است که حسابداری برای کنترل مدیریت هم بسیار مفید است، حتی گاهی اوقات از نقش کمک تصمیم گیری فراتر میرود. به عنوان مثال، محاسبه سودآوری یک شرکت، ارزیابی ارتباط و دوام مدل کسب و کار شرکت را ممکن میسازد.
در نهایت دقت امور حسابداری، حسابداری را به یک بانک اطلاعاتی کامل برای تمام بخشهای شرکت تبدیل میکند، میتوان گفت هر بخش از یک شرکت این فرصت را دارد که برای ارزیابی فعالیت خود به حسابداری تکیه کند.
سوالات متداول
نقش حسابداری چیست؟
نقش حسابداری حساب و کتاب، تجزیه و تحلیل و برقراری ارتباط است.
حسابداری برای شرکتهای چگونه است؟
آنها ملزم به داشتن حساب هستند. اما تعهدات حسابداری آنها به میزان قابل توجهی ساده است. در واقع، بنگاههای خرد باید صرفاً دفترچهای از رسیدها داشته باشند، تمام جریانهای نقدی ورودی خود را بازیابی کنند و ثبت خریدها را با نرم افزارهای حسابداری انجام دهند.
معیارهای انتخاب حسابدار چیست؟
حسابدار مسئول نگهداری حسابهای شرکت است. هیچ محدودیتی برای انتصاب حسابدار در شرکت وجود ندارد و در اصل هر یک از کارکنان میتوانند این نقش را بر عهده بگیرند. با این حال بیشتر اوقات این مدیر مالی است که حسابداری را در اختیار دارد.